Eziyet Yönetmeliğine Karşı Mücadelemiz Sürecek

Sağlık Bakanlığı, tahrip ettiği birinci basamak sağlık hizmetlerini yeni düzenlemelerle daha da sorunlu hale getirmeye, toplumun koruyucu sağlık ihtiyaçları yerine tedavi edici sağlığı tercih etmeye, birinci basamak sağlık hizmetlerini kısmen paralı hale getirmeyi başarmıştır.
Bunun son örneği de parasız olması gereken ve 1. Basamakta iş yükünü arttıran 2. Basamakta verilmesi gereken raporların bir angarya olarak hekime yüklenmesi ve paralı olmasıdır. Sağlık bakanlığı artık sağlıkla ilgili her şeyi ticarileştirmeye başlamıştır.

Oysa sağlık bir haktır. Her bireyin eşit, nitelikli, ücretsiz, bilimsel sağlık hakkına sahip olması anayasal bir zorunluluktur.

23 yıldır sürdürülen sağlıkta dönüşümün sonucunda geldiğimiz nokta mutsuz hasta mutsuz sağlık çalışanıdır. Bu sağlık ortamında her şey halının altına süpürülmekte, konuşulan tek şey maalesef hak kayıpları ve ücretler olmaktadır. Oysa konuşulması gereken neden bebek ölüm hızının ülkemizde arttığı, neden kızamık vakalarının hortladığı, neden aşıların temininde zorluk yaşandığı, neden sağlık harcamaları artarken sorunların çözülemediğidir.

Güncel konuya gelirsek; çıkarılan son aile hekimliği yönetmeliğiyle garabet bir şekilde sağlık hizmetine hiçbir katkısı olmayan son 6 ay içinde gelmeyen hastalarla ilgili kesintiye. Maalesef yine sağlık sorunu değil ücretler üzerinden bir emek gaspını konuşacağız.

Aile hekimliğinde talebe dayalı hizmetleri dayatan sonrada 6 ay aile sağlığı merkezine(ASM) gelmeyen hasta sayılarını temel alınarak aile sağlığı çalışanlarının ücretlerinden bu ay itibariyle yaklaşık %15 gibi yüksek oranda kesinti yapmaya ne hakkınız var?

Performansa dayalı çalışma dayatmanızın bile makul bir hukuku olması gerekirken, bu hukuku bile hiçe sayarak bitmek bilmeyen hayat pahalılığı karşısında ASM çalışanlarının ücretlerinde kesinti yapmak, çalışanların emeğini gasp etmek değil midir?

Şimdi adım adım gidersek:
Sağlık Bakanlığı 7 ay önce tüm itirazlarımıza rağmen Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde değişiklik yaparak birinci basamak sağlık hizmetlerinin tedavi edici yönünü güçlendiren Aile Hekimliği çalışanlarının temel haklarında kayıplara neden olan toplumun sağlık ihtiyaçlarını hiçe sayan düzenlemelere gidildi. Sağlık çalışanlarının ‘Eziyet Yönetmeliği’ diye adlandırdığı bu düzenleme karşısında birinci basmak sağlık hizmet alanında örgütlü yapılar, yönetmeliğin iptali talebiyle aylarca süren basın açıklamaları, mitingler, iş bırakma eylemleri gibi demokratik tepkilerini dile getirmiş yönetmeliğin iptali için yargıya başvurmuştu.
Sağlık Bakanlığı tüm bu tepkilere aldırış etmeden, üstelik demokratik tepkilerini ortaya koyan sağlık çalışanlarını yaptıkları eylemler nedeniyle cezalandırarak, yönetmelikte belirtilen hak kayıplarını sırayla hayata geçirmeye başlamıştır.

Sağlık Bakanlığı, birinci basamak sağlık hizmetlerinin temelde koruyucu kısmına zarar veren sülük gibi bilimsel değeri tartışmalı tedavileri uygulatıp, bu tedaviler ile bir kısım raporları ücretli hale getirdi.

Bakanlık Mayıs 2025 itibariyle son altı ayda ASM ye gelmeyen kayıtlı kişileri bahane ederek Aile Hekimliği çalışanlarının ücretlerinde yüksek kesintiler yapmaya başladı.
Sağlık Bakanlığı 2024 Kasım ayında yayınladığı ‘Eziyet yönetmeliğini’ savunmak için yeni ASM’ler açacağız, birinci basamakta daha çok ebe, hekim ve hemşire çalışacak, Aile Hekimleri hastalarına daha çok vakit ayıracak, birinci basamak çalışanları daha çok gelire sahip olacak diye algı çalışmaları yaptı.

Sağlık Bakanın bizzat televizyon kanallarını gezerek yaptığı propaganda açıklamaları sırasında verdiği sözlerinin hiç biri gerçekleşmedi. 

Ortada ne yeni ASM var, ne sağlığı korunan hastalarımız, ne bu ekonomik krizde artan bir gelir, ne de daha fazla sağlık emekçisi birinci basamakta çalışıyor. 6 ay önce biz sağlık çalışanları olarak ne dediysek gerçekleşti. Bakan ve bürokratları ne söylediyse tersi oldu.

Şimdi de son altı ayda gelmeyen hasta için ücret kesintisi yapılıyor. Daha 3 gün önce doğmuş bebek son altı ayda ASM’ye gelmedi diye ücret kesintisi yapılıyor. Bakan ve bürokratları bilir mi bilinmez ama biz sağlık çalışanları o bebeği annesinin karnında görüyor, onun bu hayata sağlıkla başlayıp, sağlıkla devam etmesi için uğraşıyoruz. O bebek de, annesi de hasta olmasın diye aşılarını yapmaya çalışıyoruz. Siz bir aşı getiremiyor, aşı tereddüdünü önleyemiyor, doğru düzgün bir ASM binası yapamazken, biz yurttaşlarımızın sağlığı için gece gündüz mücadele etmeye devam ediyoruz.

Yeni doğan ölümlerinden, stent pazarlıklarından, parası olmadığı için ilaca ulaşamayan insanların hastalanıp ölmesinden kaygı duymayanlar, yüksek kazanç için insan sağlığını hiçe saymaya yarayan performans sistemini birinci basamağa yerleştirmek isterken maalesef bu yönetim anlayışı iflas etmiştir.

Masa başında hazırlanan, çözümden çok soruna neden olan programların yanısıra, hastalarımızın kayıtları aile hekimlerinden siliniyor, hastayı ve hastalıkları sadece bir veri olarak görülüyor, ikinci basmağa artan sevklerin, çok hasta bakmayı çok tıbbi girişimde bulunmanın iyi olduğunu düşünen, Türkiye’de bir kişinin yılda 12 defa doktora başvurmasıyla övünen sağlık yönetimi ömrünü tamamlamıştır.

ASM çalışanlarından hastalık yaratmasını isteyen, herkes altı ayda bir ASM’ye gitsin yoksa Aile Hekimliği emekçilerinin ücretini keserim diyen sağlık yönetimi neyin peşinde diye soruyoruz?

Sağlık Bakanlığına Soruyoruz?
Eziyet yönetmeliğinin yedinci ayındayız. Bu 7 ayda hangi kronik hastalık daha iyi yönetildi? Hangi kanser daha erken yakalandı? Hastalarımız tedaviye erişebiliyor mu? Mamografi için aylar sonraya randevu veriliyor. Bu sürede bir kısalma var mı? Aşı olmayan milyonlar aşıya erişebiliyor mu?

Şimdi de yoksulluk sınırı altına mahkûm ettiğiniz ebe hekim ve hemşirelerden %10’lara varan kesintiler yaptınız. 7 ay önce ücretleriniz artacak diyordunuz geçen seneden düşük bir maaşla yarattığınız ekonomik kriz içinde dayanmaya çalışıyoruz.

Sayın Bakan, sizden artık birinci basamak ve ülkemizin sağlığı için bir talepte bulunmanın gereksiz olduğunu bordrolarımız gösteriyor, yurttaşlarımızın sağlığı gösteriyor, istifalar gösteriyor, ölümler gösteriyor, çeteler gösteriyor. Hepimizin sağlığı ve huzuru için artık görevinizden affınızı isteyin. Bizler bir kez daha haklarımız ve emeğimiz için, halkın sağlığı için mücadele etmeyi sürdüreceğimizi ifade ediyor ve bu amacımızdan asla vazgeçmeyeceğimizi ilan ediyoruz.

Saygılarımızla.

AYDIN TABİP ODASI
#eziyetyönetmeliği #eziyetyönetmeliğiiptaledilsin